ProtonVPN

https://protonvpn.com/

 

tl;dr

ProtonVPN đã xuất hiện trên thị trường một thời gian và cũng có các dịch vụ email bảo mật. Chất lượng và các tính năng của họ khá hỗn độn, nghe vậy thôi chứ không phải dở đâu – bạn chỉ cần đảm bảo rằng dịch vụ hosting này phù hợp với nhu cầu của mình trước khi bạn đăng ký mua gói dài hạn. Tìm hiểu thêm.

 

ĐÁNH GIÁ ProtonVPN: 9 ƯU ĐIỂM & 6 KHUYẾT ĐIỂM của ProtonVPN

 

TÁC GIẢ

Timothy Shim

ĐÃ CẬP NHẬT

30 November 2023

 

ProtonVPN không hẳn là nhà cung cấp mạng riêng ảo (VPN) có uy tín nhất nhì thị trường. Thực ra, họ chỉ mới bắt đầu cung cấp dịch vụ email bảo mật vào năm 2014.

 

ProtonVPN có trụ sở tại Geneva, Thụy Sĩ, và phần nào làm yên lòng người dùng nhờ vào các quy định bảo mật chặt chẽ tại quốc gia sở tại này.

 

 

 

NHỮNG ĐIỀU CHÚNG TÔI THÍCH VỀ ProtonVPN

 

1. TRỤ SỞ TẠI THỤY SĨ

 

Thụy Sĩ là quê hương của dãy núi An-pơ, món sô cô la sữa tuyệt vời, dao đa năng nổi tiếng của quân đội Thụy Sĩ và nhiều thứ khác. Tuy nhiên, quốc gia này còn nổi tiếng với quy định bảo vệ quyền riêng tư rất nghiêm ngặt. Quyền riêng tư được bảo đảm thực hiện theo Hiến pháp Liên bang Thụy Sĩ (Điều 13):

 

“Mọi người có quyền riêng tư trong cuộc sống cá nhân và gia đình, trong nhà, trong thư tín và viễn thông.”

 

Nhờ có hiến pháp mà quốc gia này trở thành nơi đặt trụ sở lý tưởng cho một công ty chuyên về quyền riêng tư và bảo mật. ProtonVPN là một trong những công ty đó, có cơ sở hoạt động đáng tin cậy tại Geneva.

 

 

2. GIAO THỨC TRUYỀN THÔNG & MÃ HÓA TỐT

 

Mã hóa dữ liệu là một trong những đặc điểm nổi bật của các nhà cung cấp dịch vụ VPN vì toàn bộ sự hiện diện của họ đều xoay quanh tiền đề về quyền riêng tư và bảo mật. Có nhiều giao thức, cấp độ mã hóa khác nhau mà họ có thể cung cấp. Một số nhà cung cấp dịch vụ VPN cho phép người dùng chọn mức độ mã hóa mà họ muốn, nhưng ProtonVPN đã quyết định bao thầu từ đầu đến cuối và chỉ chọn cách tốt nhất.

 

Dịch vụ chỉ cung cấp giao thức tốt nhất có sẵn cho thiết bị bạn sử dụng. Ví dụ: ứng dụng Windows của họ chỉ hỗ trợ OpenVPN (cả TCP và UDP), còn IKEv2 có thể sử dụng cho thiết bị di động. Mã hóa cũng được đặt ở mức cao nhất có thể – AES-256.

 

Thuật toán trao đổi khóa được thực hiện với RSA 4096 bit, còn xác thực tin nhắn được thực hiện thông qua HMAC với SHA384. Nếu bạn cần sử dụng cho mục đích cá nhân thì độ bảo mật như vậy là đủ.

 

Hãy lưu ý rằng tuy các cài đặt này được bảo mật tối ưu, nhưng nó không hẳn là lựa chọn tốt nhất cho tất cả mọi người. Mỗi người sử dụng VPN cho các mục đích khác nhau và giao thức/mã hóa là một trong những phương thức có thể được dùng để điều chỉnh hiệu suất theo cách nào đó.

 

Ví dụ, nếu chỉ cần VPN để vượt qua các công cụ chặn nội dung theo khu vực địa lý, thì tôi có thể thích tùy chọn ít mã hóa lằng nhằng để tăng thêm tốc độ kết nối càng nhiều càng tốt.

 

 

 

3. KHÔNG RÒ RỈ THÔNG TIN, KHÔNG LƯU NHẬT KÝ

 

Trong các bài kiểm tra, tôi luôn tiến hành thử nghiệm rò rỉ thông tin cơ bản bao gồm rò rỉ DNS và rò rỉ WebRTC. ProtonVPN bảo mật đúng như họ nói và tôi không tìm thấy rò rỉ nào trong quá trình đánh giá. Công ty cũng có chính sách không lưu nhật ký nghiêm ngặt.

 

Mặc dù nhiều nhà cung cấp VPN khác cũng tuyên bố điều này, nhưng ProtonVPN gây ấn tượng đáng kể khi lập một Báo cáo minh bạch liệt kê các yêu cầu cung cấp thông tin mà họ đã nhận từ chính quyền và cách họ thực hiện các yêu cầu đó như thế nào.

 

Mặc dù thông tin trong báo cáo đó khá thô sơ và không thực sự tiết lộ nhiều cho chúng ta, nhưng đó vẫn được coi là bước tiến tích cực. Suy cho cùng thì các công ty cần phải cân bằng giữa khách hàng và chính quyền, đặc biệt là các công ty VPN khi đề cập đến vấn đề luật pháp.

 

 

4. CÁC SERVER NÒNG CỐT ĐƯỢC BẢO MẬT

 

 

Khái niệm ‘Secure Core‘ của ProtonVPN trên thực tế là thứ mà hầu hết các nhà cung cấp VPN khác đơn thuần gọi là ‘giải pháp nhiều bước’.

 

Nghĩa là kết nối của bạn được chuyển qua một loạt các server VPN để có thêm khả năng bảo mật. Trong trường hợp của ProtonVPN, mạng lưới ‘Secure Core’ được tạo thành từ các server ở ba quốc gia – Thụy Sĩ, Iceland và Thụy Điển.

 

Nếu bật tùy chọn ‘Secure Core’ trong VPN client, thì kết nối của bạn sẽ được chuyển qua một trong ba quốc gia này trước khi đi tới quốc gia mà bạn đã chọn làm vị trí server VPN.

 

 

5. TỐC ĐỘ CHẤP NHẬN ĐƯỢC

 

Khi nói đến dịch vụ VPN thì tốc độ là một trong những vấn đề nhạy cảm nhất, và giữa khách hàng với nhà cung cấp dịch vụ luôn có sự tranh luận không hồi kết. Khách hàng thường phàn nàn về ‘tốc độ chậm’ còn nhà cung cấp thì cố giải thích rằng tốc độ phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố.

 

Vì mục đích thử nghiệm, tôi cần nói rõ vài điều trước khi bạn thẳng thừng kết luận dựa vào kết quả kiểm tra. Đầu tiên là thiết bị quả thật có ảnh hưởng đến tốc độ – việc mã hóa cần năng lượng để xử lý và năng lực trên thiết bị của bạn có thể là một yếu tố chi phối.

 

Điều thứ hai là khoảng cách từ máy chủ VPN được chọn – máy chủ bạn đã chọn ở càng xa, thì kết nối của bạn càng chậm (xét về độ trễ). Với hai điều nêu trên, tôi sẽ chạy các thử nghiệm này trên một máy tính để bàn từ địa điểm vật lý ở Malaysia.

 

Kết nối Internet của tôi có tốc độ cơ bản (theo lý thuyết) là 500Mbs, nhưng tại thời điểm thử nghiệm, tôi chỉ có thể đạt tốc độ gần 300Mbps:

 

 

Với kết quả đã có, ta hãy xem ProtonVPN hoạt động như thế nào khi kết nối với nhiều máy chủ khác tại các địa điểm chiến lược trên khắp thế giới:

 

 

 

 

 

 

Như bạn có thể thấy, tốc độ mà ProtonVPN cung cấp khá tốt trong hầu hết trường hợp. Đa phần các tốc độ này là đủ dùng cho mọi mục đích, thậm chí có thể dùng để truyền video 4k chất lượng cao nếu cần. Có lẽ dịp duy nhất khiến bạn chợt nhớ rằng mình đang dùng VPN là khi cố tải một tập tin có dung lượng khổng lồ – việc này có thể mất thêm chút thời gian.

 

Trong kết quả kiểm tra cuối cùng, khi sử dụng máy chủ Secure Core ở Iceland, chúng tôi nhận thấy độ trễ và tốc độ bị sụt giảm đáng kể, điều này vốn nằm trong dự đoán của chúng tôi. Tuy nhiên, ngay cả khi bị sụt giảm, trải nghiệm duyệt web cũng không đến nỗi tệ. Nếu bạn muốn bảo vệ quyền riêng tư trên Internet thì phải hi sinh chút tốc độ thôi.

 

 

6. CÓ MẶT TẠI 41 QUỐC GIA

 

Cũng như các nhà cung cấp dịch vụ VPN tốt trên thị trường, mạng lưới của ProtonVPN bao phủ hợp lý trên toàn thế giới – tại 41 quốc gia, nơi họ duy trì hơn 500 máy chủ. Dù số lượng server và quốc gia không thuộc hàng nhiều nhất trên thị trường, nhưng đây vẫn là một con số đáng kể.

 

Cơ sở hạ tầng (cả phần cứng và băng thông) vốn dĩ đắt khủng khiếp và với tư cách là người dùng, tôi sẽ cảm thấy rất nghi ngờ nếu có nhà cung cấp dịch vụ nào tuyên bố cung cấp số lượng server nhiều nhưng lại thu phí dịch vụ với giá thấp sập sàn. Đúng là một số công ty có thể làm vậy, nhưng không nhiều đâu.

 

 

7. TRUYỀN NỘI DUNG Netflix & BBC IPlayer

 

Một trong những lý do chính khiến cá nhân tôi dùng VPN là vì muốn truy cập nội dung Netflix ở Hoa Kỳ. Vậy nên yếu tố này rất quan trọng với tôi. Khi dùng ProtonVPN, tôi có thể truyền nội dung Netflix ở Hoa Kỳ một cách trơn tru, vậy xem như là họ thi đỗ bài kiểm tra này.

 

Tuy nhiên, bạn lưu ý rằng đã có một số tình huống các server ProtonVPN không thể kết nối với Netflix. Tôi không thể kiểm tra hết hơn 500 server của họ, nhưng những server mà tôi dùng đều hoạt động tốt cho đến nay.

 

Tương tự như vậy, những ai muốn xem BBC trên iPlayer (vốn chỉ dành cho Vương quốc Anh) có thể yên tâm rằng nó sẽ hoạt động tốt.

 

 

8. HỖ TRỢ TRÌNH DUYỆT TOR & P2P

 

Đối với người tưởng mình là quý ông điệp viên, nếu bạn chưa hài lòng với việc bảo mật kết nối chỉ bằng một dịch vụ VPN, thì chắc hẳn bạn sẽ rất hài lòng khi biết ProtonVPN có hỗ trợ thêm Trình duyệt Tor nữa.

 

Nhưng lưu ý rằng không phải tất cả server ProtonVPN đều hỗ trợ Tor (bấm vào đây để xem danh sách server của họ và xem mỗi server được dùng cho gói dịch vụ nào).

 

Cũng có sẵn P2P (mạng ngang hàng) nhưng chỉ giới hạn ở một số server nhất định.

 

 

9. GIÁ ĐA DẠNG

 

 

Một trong những điều hay ở ProtonVPN là họ có nhiều lựa chọn hợp với túi tiền từng khách hàng. Một số người muốn dùng dịch vụ cơ bản với giá phải chăng và ProtonVPN hoàn toàn có thể đáp ứng. Trên thực tế, họ còn có một gói dịch vụ miễn phí nữa.

 

Gói miễn phí rất hạn chế về tốc độ và vị trí server, nhưng không hạn chế băng thông cho người dùng. Bạn cũng có thể chọn các gói cao cấp khác để truy cập vào nhiều server hơn, được hỗ trợ nhiều thiết bị hơn và có các tính năng bổ sung.

 

Trong chừng mực nhất định ở các dịch vụ VPN, tôi phải nói rằng các gói cấp thấp của ProtonVPN phục vụ phân khúc khách hàng mà không hẳn nhà cung cấp nào cũng sẵn sàng chú tâm đến. Các gói cấp cao phù hợp hơn với các tiêu chuẩn trong ngành nhưng có thể được coi là đắt đỏ khi so sánh với một số nhà cung cấp hàng đầu như Surfshark và NordVPN.

 

 

 

MỘT SỐ KHUYẾT ĐIỂM CỦA ProtonVPN

 

1. SERVER BỊ HẠN CHẾ Ở KHU VỰC CHÂU Á

 

Mặc dù các server ProtonVPN trải rộng trên 41 quốc gia, tôi nhận thấy rằng chỉ vài server trong số đó phục vụ khu vực châu Á. Đúng là bạn được phục vụ ở vài địa điểm quan trọng như Singapore và Hồng Kông, nhưng đối với những người cần hỗ trợ ở cấp độ quốc gia trong khu vực này, thì bạn sẽ thất vọng đấy.

 

Nếu có mục đích sử dụng chung chung thì dịch vụ này khá ổn, nhưng nếu khách hàng có những nhu cầu cụ thể như kết nối cục bộ vì mục đích kinh doanh hoặc vì mục đích khác thì sẽ cảm thấy không ổn chút nào.

 

 

2. DỄ BỊ CHẶN VPN

 

Trong quá trình kiểm tra, so với hầu hết các dịch vụ VPN tôi từng thử nghiệm thì tôi thấy rằng ProtonVPN dễ bị nhiều trang web chặn hơn. Nguyên nhân có thể do server của trang web nhận ra kết nối VPN hoặc có chủ trương chặn VPN ngay từ đầu nên sẽ xảy ra các lỗi ngẫu nhiên như CSS không ổn định.

 

Thật không may, các vấn đề tôi đã gặp là không thể giải quyết được kể cả khi đã liên lạc với bộ phận hỗ trợ khách hàng.

 

Tôi thừa nhận rằng đòi hỏi nhà cung cấp dịch vụ VPN hoạt động thành công 100% là điều gần như bất khả thi, nhưng các vấn đề nảy sinh với ProtonVPN quá dễ nhận biết – chúng xuất hiện rõ rệt hơn nhiều so với đa số các nhà cung cấp mà tôi từng sử dụng cho đến nay.

 

 

3. CÓ XU HƯỚNG DÙNG CHIÊU TRÒ QUẢNG CÁO

 

Công ty nào cũng dùng một số chiến lược tiếp thị, nhưng lý do chính khiến tôi đưa mục này vào danh sách khuyết điểm của ProtonVPN là vì các chiêu trò quảng cáo của họ, theo cách nào đó, có thể ảnh hưởng tiêu cực đến các khách hàng tiềm năng.

 

Lấy ví dụ tiêu biểu về các Server ‘Secure Core’ mà họ sử dụng làm lợi điểm bán hàng để quảng bá dịch vụ. Các server cốt lõi được đặt tại Thụy Sĩ, Iceland và Thụy Điển, nhưng Thụy Điển lại là thành viên của cộng đồng five eyes (mạng lưới chia sẻ dữ liệu tình báo).

 

Điều đó làm tôi cảm thấy không yên tâm lắm, vậy nên tôi chỉ có thể đặt niềm tin vào lời hứa của ProtonVPN rằng họ không lưu nhật ký và đã cấu hình tất cả các server cho phù hợp với đảm bảo đó.

 

Họ còn quảng cáo rằng các server đang được đặt trong những căn cứ quân sự ngầm trước đây, nghe thú vị nhưng chẳng ảnh hưởng gì nhiều đến sự riêng tư của bạn.

 

 

4. CÓ SẴN P2P NHƯNG HẠN CHẾ

 

Tôi rất hâm mộ P2P và đã cảm thấy rất thất vọng khi biết rằng ProtonVPN có nhiều server như thế nhưng chỉ hỗ trợ mạng ngang hàng cho vài quốc gia như Thụy Sĩ, Thụy Điển, Singapore và Hà Lan. Tức là nếu bạn muốn vừa xem Netflix ở Hoa Kỳ, vừa dùng mạng ngang hàng thì coi như bó tay nhé.

 

Lựa chọn duy nhất của bạn là sử dụng split tunneling (phân chia lưu lượng truy cập Internet) để dịch vụ VPN của bạn khỏi dùng đến phần mềm torrent client. Đây không hẳn là giải pháp khả thi cho người dùng ở các quốc gia có luật bản quyền cực kỳ nghiêm ngặt.

 

 

5. CHỈ HỖ TRỢ EMAIL

 

Khi tôi gặp khó khăn trong lúc kết nối các trang web, tôi muốn tìm hỗ trợ ngay và nhờ vậy mới biết rằng ProtonVPN không có bất kỳ hỗ trợ trực tuyến nào. Cách chủ yếu để yêu cầu hỗ là qua email – và họ phải mất một lúc mới phản hồi.

 

Tôi phải đợi 24 tiếng để nhận hồi âm cho email đầu tiên (không tính email trả lời tự động) và sau đó, mỗi email trao đổi mất khoảng nửa ngày hoặc lâu hơn để được phản hồi. Phản hồi chậm đã dở, nội dung phản hồi còn dở hơn.

 

Chủ đề trong thông điệp phản hồi của họ ngụ ý kiểu như: “chúng tôi có nhiều server, nếu server này không đúng với nhu cầu của bạn, xin mời thử từng server cho đến khi bạn gặp may.” Bạn tưởng tượng xem thỉnh thoảng tôi tăng huyết áp cỡ nào khi nghe phản hồi như thế.

 

 

6. CÓ THỂ KHÓ CẤU HÌNH

 

Hầu hết các dịch vụ VPN ngày nay đều cố gắng giúp bạn sử dụng phần mềm của họ theo cách đơn giản nhất có thể. Đó là vì bản chất của VPN khiến những người dùng không rành kỹ thuật sẽ gặp nhiều trở ngại.

 

Nhìn chung, ProtonVPN có giao diện ứng dụng Windows rất đẹp. Thú thật là tôi rất thích giao diện bản đồ thế giới với các đường màu xanh neon đó.

 

Tuy nhiên, khi nói đến split tunnelling thì đã xảy ra chuyện kỳ lạ. Split tunnelling là tùy chọn mà nhiều công ty cung cấp, cho phép bạn bỏ bớt một số ứng dụng hoặc thậm chí bỏ bớt các trang web ra khỏi đường hầm VPN. Thường thi bạn thực hiện điều này bằng cách điền tên ứng dụng hoặc điền URL của trang web cần loại bỏ.

 

 

Chẳng biết vì lý do gì, nếu muốn bỏ một trang web khỏi ứng dụng ProtonVPN, thì bạn phải tìm địa chỉ IP của trang web đó. Giả sử bạn muốn bỏ google.com khỏi đường hầm VPN. Thay vì thong thả nhập tên miền vào, bạn phải xoay sở đi tìm địa chỉ IP của Google (đó là 172.217.3.100).

 

Thành thật mà nói, tôi cho rằng thao tác lằng nhằng này xuất phát từ sự lười biếng của đội phát triển và đối với một công ty đã kinh doanh lâu năm như ProtonVPN thì điều này đúng là không chấp nhận được.

 

 

KẾT LUẬN: ProtonVPN CÓ ĐÁNG GIÁ KHÔNG?

 

Như bạn thấy, các lập luận ủng hộ và phản bác ProtonVPN có vẻ ngang ngửa nhau. Tuy nhiên, kết luận cuối cùng phần lớn phụ thuộc vào mục đích bạn sử dụng dịch vụ. Ví dụ, nếu bạn chẳng quan tâm điều gì ngoài việc chọn server VPN gần nhất và bảo mật kết nối – thì ProtonVPN có thể phù hợp với bạn.

 

Nếu bạn cần giải pháp rất linh hoạt để thực hiện nhiều việc cùng lúc (lướt web, torrent, stream, v.v.) thì có lẽ bạn cần một nhà cung cấp khác. Về cốt lõi, ProtonVPN khá ổn nhưng mức giá đ187.560 mỗi tháng mà người dùng phải trả cho gói Plus (để truy cập Secure Core và nhiều server hơn) có vẻ hơi đắt.

 

Tuy nhiên, người mới sử dụng VPN và người có ít nhu cầu vẫn nhận được lợi ích từ các gói Miễn phí hoặc gói Cơ bản của ProtonVPN.